بخش دوم
برای انجام مدل آخر حرکت دلفین، شکل و فعالیتهای مقدماتی اولین مدل را با وضعیت دشوارتر بازوها در مدل دوم ترکیب نمائید. ساعدها را موازی یکدیگر و مچها و آرنجها را به فاصلهء یک عرض شانه، از یکدیگر قرار دهید. انگشتان پا را جمع کرده و کفلها را به طرف بالا و عقب فشار دهید.
توجه داشته باشید که بدون استفاده از آجر و کمربند، ثابت نگاه داشتن آرنجها در وضعیت صحیح مشکل خواهد بود. اگر برای موازی نگاه داشتن ساعدها، به تکیه گاه نیاز دارید، از آنها استفاده کنید. زمانی که آرنجها به حالت اریب از یکدیگر دورند، سر بالایی استخوانهای بازو به سمت هم منحرف می شوند و این مسئله موجب جمع شدن خون در گردن و ناحیه ی فوقانی پشت می شود – دو شرایطی که در حرکت دلفین و سایر حرکات وارونه، باید از وقوعشان جلوگیری شود.
حال از مچ دست تا آرنج را به پائین فشار دهید، طوریکه بتوانید شانه ها و لگن را بلند کرده و از تکیه گاه حرکت دور نمائید. خصوصا اینکه در این حرکت، تکیه گاه، نواحی داخلی دستها و مچهاست و این نواحی ممكن است، خم شوند. همچنان که لگن را به سمت عقب و بالا میکشید، كتفها را به طرف قفسه سینه حرکت داده و سینه را به سمت رانها فشار دهید – این كار موجب باز شدن كتفها و شانهها میشود.
اگر بدنی بسيار منعطف دارید، دقت كنيد که در حین انجام این عمل، قسمت جلویی بدنتان تحت فشار بیش از حد نباشد، زيرا این مسئله موجب بیرون زدن دندههای جلویی و ناحيه زیر بغل به سمت رانها میشود. در عوض، قسمتهای جلو و پشت بدن را به طور یکسان بکشید و در این حال با نرم کردن دندههای جلو و سفت کردن ماهیچههای سه سر بازو، از گود شدن زیر بغل خود جلوگیری کنید(اكنون متوجه شديد كه قبلاٌ اين حالت را، حتي اگر گوشهايتان با بازوها در يك امتداد نبودهاند، انجام دادهايد).
مثال توپ تنیس را به یاد بياورید: با قدرت کف دستها را به زمین فشار داده و ستون مهرهها و لگن را به سمت سقف بالا ببريد. اگر می توانید بدون چرخش ستون فقرات، پاها را صاف کرده و ماهیچههای چهار سر ران را به عقب فشار دهید؛ در غیر این صورت، زانوها را آرام صاف کنید تا بتوانید کشیدگی ستون مهرهها را حفظ كنيد. سر را رها بگيريد و به مدت ۱۰ الی ۱۵ نفس در این وضعیت، بمانید.
کشش مطلوب ایجاد شده در شانهها و ستون مهرهها و قدرتي را كه براي بالا كشيدن بدن استفاده ميكنيد، احساس کنید. این مسئله همان حقیقت یوگاست: تركيب حالتهاي ظاهری متضاد، برای خلق وضعیتی استوار، پابرجا، فراگير و كامل.
در یوگا سوترای پاتانجالی نوشته شده است که پس از تجربهء این استواری و آسودگی، فرد دچار دوگانگی نخواهد شد. احتمالاٌ منظور وی این بوده است که، انسان خواه در حالت ايستاده، خواه وارونه، بر روی تشک یا زمین، هنگامي که تعادل میان قدرت و انعطاف پذیری را مییابد، به تعادل و آرامش میرسد.
وارونگی :
حرکت وارونه چیست؟ تعریف فرهنگ لغت برای واژهء “invert” چنین است: «معکوس، یا در وضعیت مخالف، قرار دادن.»
در یوگا به طور کلی حرکت وارونه، به وضعیتی گفته می شود که قلب بالاتر از سر باشد (مانند حرکت دلفین یا سگ سر پائین) و گهگاه بطور دقیق تر، به وضعیتی اطلاق می شود که موقعیت پاها بالاتر از قلب است(ایستادن روی سر و شانه). برای سهولت کار، میتوان تعریف اول را وارونگی ملايمتر یا خفیف و تعریف دوم را وارونگی کامل، در نظر گرفت. به دليل اينكه حرکت وارونه، موجب افزایش فشار خون در سر میشود، بنابراین افرادي که بیماری آب سیاه در چشم دارند، یا به تازگی دچار سکتهء مغزی شدهاند ،از انجام این حرکات منع ميشوند، یا باید با احتیاط انجام دهند. افراد آسیب دیده از ناحیهء گردن نیز، باید از انجام حرکت ایستادن روی سر و شانه بپرهیزند. چنانچه درگير هريك از موارد فوق هستيد، دقت كنيد که بايد زیر نظر یک مربی مجرب، تمريناتتان را انجام دهید. برخی از مربیان، توصيه ميكنند، خانمها در طول دوران قاعدگی، حركات وارونه را انجام ندهند، و بر این باورند که در این دوره، بدن نیازمند استراحت است و جریان مخالف خون قاعدگی به درون محفظهء شکمی، خطر ابتلا به آندومتريوز را افزایش می دهد. (این مسئله جای بحث و گفتگو دارد.)
پیش از انجام حرکت وارونه ی کامل، ابتدا باید قدرت و انعطاف پذیری ناحیهء فوقانی بدن را افزایش دهید، به طوری که بدون احساس فشار و یا آسیب دیدن، از وارونه شدن خویش لذت ببرید. حركات وارونه ملايمتر، بسيار اهميت دارند، زيرا اين حركات بدن را به نحوي آماده ميكنند كه حركات وارونه كامل، تاجاييكه ممكن است مفيد و خوشايند حس شوند.
افرادي كه مدت زماني را به انجام مکرر حرکات وارونه پرداخته اند، مزایای خواب راحتتر، تمرکز بیشتر و هضم مطلوبتررا تجربه، و تغيير ديدگاه نسبت به زندگي را گزارش کردهاند. تغییر وضعیت بدن نسبت به جاذبهء زمین، موجب بهبود فعالیتهای فیزیولوژیکی بسیاری از قبیل تصفيه سيستم لنفاوي و بازگشت خون به قلب میشود.
همچنین رضایتمندی بسیاری که از انجام منظم و مستمر این حرکات حاصل میشود، چالش برانگیز و بسیار عجیب است.
فواید انجام حرکت:
- تقویت بازوها و شانهها
- باز شدن شانهها و كتفها
- جايگزين مناسب و آماده كننده بدن، برای انجام حرکات وارونه
محدودیتها:
- آسیبهای شانه ای
- آب سياه چشم
- فشار خون بالا
- سکته ی مغزی(اخيراٌ)
منبع: Yogajournal(Feb 2009)
مترجم: مهدی رحیمی
موسسه یوگای علمی نوا