چند تاثیر علمی یوگا

۱) افزایش انعطاف پذیری:

انجام دادن تمرین‌های بدنی یوگا، میزان انعطاف پذیری عضله‌ها و مفصل‌ها را بالا برده و باعث تقویت ماهیچه‌ها می‌شود. این تمرین‌ها با ظرافت همه ماهیچه‌ها و مفاصل را درگیر کرده و آنها را قوی می‌کند. حرکات خم به عقب، خم به طرفین و معکوس باعث می‌شود که عضله‌ها، ماهیچه‌ها و مفصل‌هایی که در فعالیتهای روزمره کمتر به کار گرفته می‌شوند و فقر حرکتی دارند نیز منعطف گردند.

۲) تقویت عضله‌ها:

بسیاری از بیماری‌ها از جمله آرتروز، کمردرد و کم شدن توان حرکتی، به ویژه در زمان پیری، ناشی از تحلیل یافتن عضله‌ها است. آساناهای یوگا به نحو چشمگیری باعث قدرت بخشیدن به عضله‌ها شده و تعادل فرد را نیز افزایش می‌دهد.

۳) بهبود دستگاه ایمنی:

بسیاری از تمرین‌های یوگا باعث تقویت دستگاه ایمنی می‌شود. مدارک علمی بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد افرادی که تمرین‌های یوگا را به طور مرتب انجام می‌دهند، نسبت به سایرین، از آستانه تحریک پذیری بالاتری برخوردارند.

۴) بهبود و افزایش توان ریه‌ها:

یوگا از دو طریق، آموزش ایستادن صحیح و تنفس درست، عملکرد ریه‌ها را بهبود می‌بخشد. افراد با پشت خمیده‌، حجم کمتری اکسیژن دریافت می‌کنند؛ با آموزش ایستادن صحیح، ناحیه دنده‌های پایینی باز شده، هوای بیشتری به ریه وارد می‌شود و میزان اکسیژن رسانی به بافتها افزایش می‌یابد. به مرور حجم اکسیژن دریافتی بیشتر و تنفس آرامتر می‌شود  و در نتیجه موجب آرام شدن سیستم عصبی و دستگاه گردش خون نیز می‌شود.

۵) افزایش سلامت مفاصل:

همانطور که می‌دانید نقش غضروف در بین مفاصل، مانند نقش سپر ماشین به‌عنوان ضربه گیر است و به استخوان این امکان را می‌دهد تا بهتر روی هم بلغزد.

آساناهای یوگا با افزایش دامنه حرکت به بهبود و هم ترازی استخوان‌ها کمک کرده و به نحو چشمگیری از فرسایش زودرس مایع بین مفصلی و مفاصل جلوگیری می‌کند.

همچنین غضروفهایی که دیسکهای بین مهره‌ای را تشکیل می‌دهند از ذخیره خونی مستقلی برخوردار نیستند و به حرکت نیاز دارند. آساناهای متعادل کننده، مانند گروه خم به جلو، خم به عقب و پیچ، میزان خون رسانی را به این مناطق افزایش داده و از فساد آنها جلوگیری می‌کنند.

۶) بهبود گردش خون سیاهرگی و لنف:

وضعیتهای معکوس، خون سیاهرگی را از پاها و لگن به سمت قلب هدایت می کند؛ این امر باعث برگشت خون به مرکز، از بین بردن مشکلات واریس و ورم مچ پاها می‌شود. علاوه بر این، سیستم لنف را، که یک مایع سیال غنی از لنفوسیت‌هاست و کارش خارج کردن مواد زاید ناشی از عملکرد بافت سلولی است، بهبود می‌بخشد.

۷) تقویت استخوان:

اکثر آساناهای یوگا در تقویت استخوان بسیار موثرند؛ همچنین با کمک به افزایش تراکم استخوان‌ها باعث پیشگیری از پوکی استخوان می‌شوند.

همان طور که می‌دانید ترشح اضافی هورمون کورتیزول (هورمون استرس) موجب کاهش تشکیل بافت استخوانی می‌شود و در نتیجه احتمال شکستگی استخوان‌ها افزایش می‌یابد. تحقیقات انجام شده در زمینه کاربرد تمرین یوگا در پایین آوردن سطح هورمون کورتیزول، ثابت می‌کند که انجام دادن مرتب تمرین‌های یوگا سطح کورتیزول را در خون پایین آورده و باعث استحکام بیشتر استخوان‌ها می‌شود، به ویژه در جلوگیری و درمان پوکی استخوان زنان یائسه بسیار موثر است.

۸) افزایش آگاهی بر بدن:

تمرین‌های منظم یوگا، درک و شناخت از بدن را افزایش می‌دهد. آگاهی یوگایی برای تمرین کننده یوگا امکان ارتباط بهتر با بدن را ایجاد می‌کند، یعنی می‌توانید احساسات واکنشی استرس زای خود را کنترل کنید. بسیاری از مردم آرزو دارند که مانند سوامی راما کنترل فوق‌العاده بر بدنشان داشته باشند، اما  شما می‌توانید با تکنیکهای ساده یوگا بر فشار خون خود مسلط شوید یا با تکنیک‌های آرام سازی (شاواسانا) به جنگ با بی‌خوابی بروید؛ مثلا آگاهی از خشکی گردنتان شما را به سوی تمرین‌های کششی ساده هدایت می‌کند یا باعث می‌شود تا احساسات استرس زا را کنترل کنید. در تمرین‌های یوگا درک درست از بدن و آگاهی از عملکرد آن، محور تمام فعالیتهاست.

۹) کاهش وزن:

یوگا با افزایش آگاهی بر بدن، هشیاری فرد را به هنگام خوردن بالا می‌برد، در نتیجه کنترل فرد را نسبت به خوردن افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهد، افراد چاقی که به طور مرتب یوگا انجام داده‌اند با افزایش سوخت کالری، به نحو چشمگیری وزن کم کرده اند؛ علاوه بر کاهش وزن، کاهش محسوسی در بافت چربی پشت بازوها، زیر استخوان کتف و قسمتهای مختلف بدن را نیز نشان داده‌اند.

۱۰) تمدد اعصاب:

کاهش استرس یکی از مهم‌ترین دستاوردهای تمرین‌های یوگا برای کنشگر یوگاست، تعادل بین سیستم اعصاب سمپاتیک و پارا سمپاتیک از نتایج دیگر انجام دادن منظم تمرین‌های یوگاست. اعصاب سمپاتیک در شرایط اضطراری فعال می‌شوند و موجب هیجان می‌گردد، ولی سیستم پاراسمپاتیک بدن را آرام می‌کند و باعث کاهش سطح تنفس، ضربان قلب و فشار خون شده، و جریان خون را به آرگان‌های داخلی مثل روده‌ها و دستگاه تناسلی افزایش می‌دهد.

۱۱) افزایش سطح سروتونین در مغز:

در دانشگاه بنارس تحقیقی بر تاثیر یوگا بر افسردگی، روی دو گروه از بیمارانی که دچار افسردگی بودند، طی ۶ ماه انجام شد.

محققان دریافتند که سطح ناقل‌های شیمیایی سروتونین، کورتیزول و مونو آمین اکسید در گروهی که به تمرین‌های بدنی، تنفسی و تمرکزی یوگا پرداختند، نسبت به گروهی که با دارو تحت معالجه بودند، افزایش بیشتری نشان می‌دهد، در نتیجه خلق و خوی تمرین کنند‌گان یوگا بهتر از گروه دیگر بوده و میزان افسردگی ایشان نیز کاهش چشمگیری داشته است.

۱۲) پایین آوردن سطح کورتیزول:

هورمون کورتیزول در پاسخ به یک بحران حاد از غدد فوق کلیوی ترشح می‌شود. سطح کورتیزول افرادی که به طور دائم در معرض استرس هستند بسیار بالاست. یوگا میزان کورتیزول خون تمرین کنندگان را کاهش می‌دهد. مقدار بالای کورتیزول به صورت طولانی مدت می‌تواند اثرات مضری در سیستم ایمنی، افزایش وزن بدن و تخریب حافظه داشته باشد.

۱۳) یوگا و قند خون:

افراد دیابتی می‌توانند با تمرین‌های یوگا، مقدار قند خون خود را کاهش دهند، همچنین یوگا با پایین آوردن سطح کورتیزول و آدرنالین افراد مبتلا به بیماری قند، باعث کاهش سطح هموگلوبین AL1، که یک واحد اندازه‌گیری کنترل دوره بلندتر قند خون است، نیز می‌شود. آزمایش‌ها نشان داده است که یوگا می‌تواند در پایین آوردن میزان قند خون در هنگام کاهش وزن و حساسیت به تاثیر انسولین نیز موثر باشد.

۱۴) یوگا در پایین آوردن چربی خون، یعنی LDL یا کلسترول بد و  تری گلیسرید، بسیار موثر است. تمرین‌های یوگا در کاهش وزن و درنتیجه، کاهش سطح‌تری گلیسرید و بالا رفتن کلسترول خوب HDL موثر است. افزایش HDL کمک می‌کند تا با از بین بردن چربی‌های داخل رگها، باعث حفاظت از بدن در برابر حمله قلبی شود.

۱۵) یوگا و فشار خون:

آساناها و تمرین‌های آرام سازی در کاهش وزن و در نتیجه کاهش فشار خون بسیار موثر است. فشار خون بالا باعث لخته شدن خون، حمله‌های قلبی و حتی از کار افتادن کلیه‌ها می‌شود. یوگا با کاهش تراکم پلاکتهای چربی خون از لخته شدن خون در رگها جلوگیری می‌کند و با پایین آوردن سطح فیبرینوژن باعث رقیق‌تر شدن خون می‌شود.

۱۶) بهبودی عملکرد روده‌ها:

وضعیتهای خم به جلوی ورزش یوگا از طریق فشار روی روده‌های بزرگ و کمک به حرکت مدفوع در روده بزرگ باعث کاهش یبوست می‌شود. همچنین استرس یکی از بزرگترین عوامل شناخته شده در ایجاد مشکلات روده‌ای، از زخم تا سندرم روده تحریک پذیر، یبوست و اسهال است، یوگا برای رفع این مشکل بسیار مفید است.

۱۸) رهایی از انقباض‌های شرطی شدگی:

بسیاری از ما دچار انقباض‌های مزمن در ناحیه گردن، پشت، بازوها، صورت و مچ دست هستیم. به صورت ناخودآگاه به هنگام نوشتن با خودکار روی کاغذ فشار وارد می‌آوریم یا ناخواسته به گوشی تلفن و فرمان اتومبیل محکم می‌چسبیم. این تنش به صورت ناخودآگاه در این نواحی و بر اثر عدم آگاهی بر عضله‌ها به وجود می‌آید. یوگا با افزایش آگاهی فرد نسبت به بدن، در قسمتهایی که به طور ناآگاه منقبض می‌شوند، وانهادگی ایجاد می‌کند. حتی آساناهای یوگا عضله‌های چهار سر ران و عضله ذوزنقه‌ای را به طور گسترده تحت تاثیر قرار داده و باعث انعطاف‌پذیری آن می‌شود.

منبع: مجموعه مدیریت بیماری‌ها با یوگا

نویسنده: تیموتی مک کال

زیر نظر آکادمی یوگا