یوگا دارما یوگا دارما
یوگا ورزشی کهن است که قدمت آن به حدود هفت هزار سال قبل، یعنی به دوران باستان برمی‌گردد. قبل از ورود آریایی‌ها به هندوستان و پیدایش تمدن و زبان هندوایرانی، دراویدی‌ها، قوم بومی دره سند، با تمرین‌های بدنی یوگا آشنا بودند.
با توجه به کشفیات باستان شناسی در منطقه تپه موهنجودارو و هارپاگ پاکستان، ثابت شده است که آنان با الهام و تقلید از رفتار حیوانات و پرندگان، توانسته بودند تمرین‌های کششی برای قسمتهای مختلف بدن ابداع کنند. پس از ورود آریاییان، دانش نوین با تفکر دراویدی به هم آمیخت و ابعاد دیگری از دانش یوگا متجلی شد.
این روش در حدود ۴۵۰۰ سال قبل از میلاد توسط کاپیلا مدون شد و در دوران سوتراها، یعنی سیصد سال قبل از میلاد، پتنجلی زوائد آن را زدود و نهایتا در کتابی به نام یوگا سوترا نظام‌مند شده و سازمان یافت. پتنجلی یوگای هشت گانه را بنیان گذاشت. یوگای مدرن بر اساس روش وی پایه گذاری شده است.
اولین اثر مکتوب در تاریخ یوگا کتاب یوگا سوترا است که حاوی حدود ۱۹۵ جمله و در چهار فصل به رشته تحریر در آمده است. لازم به ذکر است که سابقه آشنایی ایرانیان با یوگا به دیرباز و دوران باستان برمی‌گردد، ولی به دلیل از بین رفتن مستندات، آثار مکتوب دقیقی در دست نیست.
اولین اثر مکتوب ترجمه کتاب یوگا سوترا از زبان سانسکریت به عربی است. این کتاب در سال ۱۰۰۵ میلادی توسط حکیم ابوریحان بیرونی با عنوان پاتنجل الهندی فی الخلاص من الاتبارک ترجمه شده است. خوشبختانه کتاب رساله پاتنجل بیرونی توسط آقای برزو قادری به فارسی ترجمه و این اثر شگرف اکنون در اختیار علاقه‌مندان قرار دارد.
یوگای مدرن از حدود سال ۱۸۰۰ میلادی با رفت و آمد ملوانان انگلیسی به کشور هند و آشنایی با این ورزش، به اروپا و آمریکا معرفی شد و با تحقیقات دانشمندان در زمینه تاثیر یوگا در افزایش سلامت، به سرعت رواج یافت و مورد استقبال همگان قرار گرفت.
در ایران نیز یوگای مدرن توسط آقای منوچهر ذوالخیر با چاپ کتاب فلسفه جوکی در سال ۱۳۱۶ معرفی شد و اولین آموزشگاه رسمی یوگا به سال ۱۳۴۵ توسط آقای مجید موقر افتتاح گردید. سپس خانم ژاله نمازی در سال ۱۳۴۵ دومین موسسه را تاسیس کردند. درسال ۱۳۵۶ آقای مسعود مهدوی پور به تدریس یوگا در دانشگاه ملی (شهید بهشتی) پرداختند. ایشان موسس کانون یوگا در ایران هستند که از سال ۱۳۵۸ تاکنون فعالانه به آموزش یوگا پرداخته است.
در۲۱ تیر ۱۳۷۴ انجمن ورزشی یوگا زیر نظر فدراسیون ورزش‌های همگانی، رسما فعالیت خود را آغاز کرد. اولین سمینار در تهران، در سال ۱۳۷۴ با حضور پیش‌کسوتان یوگا برگزار شد و در همان سال اولین دوره مربیگری یوگا نیز برگزار گردید.
امروزه یوگا دارای تشکیلاتی با عنوان فدراسیون جهانی یوگا است که از سال ۱۹۸۷ به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرده است. این فدراسیون دارای چهار اتحادیه قاره‌ای (اتحادیه اسیایی، اروپایی، آمریکایی و افریقایی) و اتحادیه بین‌المللی مربیان یوگا نیز است.
اهم فعالیت فدراسیون عبارتند از تربیت مربی، تربیت داور و توسعه این ورزش با برگزاری مسابقات جهانی یوگا است.
این مسابقات هر ساله در یکی از کشورهای منتخب در رده‌های سنی پنج تا هفتاد سال برگزار می‌شود.
منبع: مدیریت بیماری‌ها با یوگا؛ نویسنده: تیموتی مک کال