بیماری سیاتیک

اصطلاح سیاتک در حقیقت مربوط به دردی است که در طول عصبی به همین نام انتشار می یابد. این عصب طولانی‌ترین عصب داخل بدن است که از لگن تا انتهای پا ادامه دارد و در طول مسیر خود به شاخه‌های متعددی تقسیم می‌شود. هرگونه فشار بر روی این عصب می تواند باعث ایجاد درد در تمام طول عصب شود. (یعنی مسیری که از کمر شروع می‌شود و از پشت پا پایین می آید و تا پاشنه پا می‌رسد). البته علائم ممکن است از یک درد خفیف تا ناتوانی و از کار افتادگی کامل متغیر بوده و گاهی ممکن است با احساس خارش، سوزش، بی حسی و ضعف عضلانی همراه باشد. این درد به طور تدریجی شروع شده و با گذشت زمان افزایش می‌یابد و در هنگام نشستن، برخاستن، عطسه و یا سرفه کردن بدتر می‌شود. ویژگی آن هم این است که معمولاً فقط یکی از اندام‌های تحتانی را درگیر می کند و در موارد خیلی شدید شاید حتی کنترل مثانه و یا روده نیز از دست برود.

چه کسانی دچار درد سیاتیک می‌شوند؟

سن : تغییرات وابسته به سن در ستون مهره ها شایع ترین علت سیاتیک است. تحلیل رفتن دیسکهای بین مهره‌ای کمری از ۳۰ سالگی شروع می شود ولی تنگی‌های ستون مهره‌ای اغلب افراد را در سنین بالاتر از ۵۰ سال درگیر می‌کند.

فعالیت‌های فیزیکی : افرادی که برای مدتهای طولانی می‌نشینند و یا یک زندگی راکد و کم فعالیت دارند، نسبت به افراد فعال تر، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری سیاتیک هستند. افراد مبتلا به بیماری دیابت نیز به دلیل آسیب و تخریب عصبی که براثر دیابت در آنها ایجاد می‌شود، بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

دستورات بهداشتی

1. همیشه کمر به وسیله کمربند مخصوص بسته باشد. بعد از حمام نیز باید بدن را سریع خشک کنند و کمربند را ببندند. چه در زمان بستن کمربند و چه بعد از آن، هنگام دراز کشیدن یا خوابیدن، روپوش – هر چه باشد – کاملاً به دور کمر سفت گردد. به علاوه لازم است از کمر به پایین هم گرم تر باشد.
2. بعد از خواب یا نشستن طولانی، از سرعت در بلند شدن اجتناب شود و قبلاً چند لحظه ای کمر را مالش و هم حرکتهای سبک بدهند. هنگام نشستن، ستون فقرات راست باشد. بهتر است به بالش یا متکای نرم تکیه شود.
3. از سرپا ایستادن خودداری شود و در صورت لزوم با حرکات گوناگون و نرمش، ضرر آن جبران شود.
4. حتی المقدور ستون فقرات، جز در هنگام نرمش، به حالت خمیده نباشد. در صورت نیاز به خم شدن، با تکیه دست به زانو یا هر تکیه گاه دیگری، جلو وارد شدن فشار بر کمر گرفته شود. خصوصاً هنگام برداشتن چیزی از زمین یا اینکه کمر راست باشد و برای رسیدن به پایین تر، زانوها را خم کنند.
5. هنگام شدت درد، برای نشستن و برخاستن، با کمک به چیزی تکیه شود تا فشاری بر کمر نیاید. در صورت شدت درد، بالشی بین زانوها گذاشته شود.
6. ماست ترش و دوغ و ترشی های تند برای درد کمر و سیاتیک ضرر دارد ولی مصرف شیر بیشتر شود.
7. مصرف روزانه ۱ قاشق کوچک عسل و ۷ دانه خرما و آب توت و انجیر به صورت ناشتا مفید است و یبوست را – که در این مورد خطرناک است – از بین می‌برد. افراد چاق سعی کنند کمتر شیرینی مصرف کنند و از وزن خود بکاهند تا فلج نگردند.

خوردنی های مفید در درمان سیاتیک

• خوردن چهار مثقال روغن زیتون با آب گرم و جوشانده جو، مسهلی عالی است و جهت سیاتیک به کار می‌رود.
• دکتر (گیلو هاورز) غذا شناس مشهور، به کسانی که به بیماری سیاتیک مبتلا هستند توصیه می‌کند هنگام بیرون آمدن از وان حمام، تفاله‌های انگور را بر بدن خود بمالند و مدتی بنشینند و دو باره بدن را بشویند.
• آب غوره چون دارای تارتارات پتاسیم است برای درمان سیاتیک حاد بسیار مفید است. ترشی غوره نیز در مان سیاتیک موثر است.
• مالیدن روغن بالنگ بر بدن برای رفع سیاتیک مفید است. روغن شکوفه آن نیز همین اثر را دارد ولی روغن برگ آن قوی تر است. برای این منظور پوست زرد شش عدد بالنگ را گرفته و در یک کیلوگرم روغن کنجد بیندازید و در آفتاب بگذارید و تا سه شبانه روز پوستهای آن را عوض کرده و پوست جدید در روغن بیندازید (چهار یا پنج بار)، به این ترتیب روغن بالنگ به دست می‌آید.
• خوردن دانه (تخم) کرفس به مبتلایان به سیاتیک توصیه می‌شود.
• ضماد برگهای سفت کلم مسکن سیاتیک است. برای این منظور باید برگ‌ها را له کرده و کمی در آتش بگذارید تا بپزد. بعد آن را روی عضوی که درد می‌کند گذاشته و با پارچه پشمی ببندید. هر روز باید این ضماد را دو تا سه بار عوض کنید. روش دوم این است که برگ کلم را حرارت داده تا حالت نرمی خاصی پیدا کند سپس آن را به صورت گرم بر روی محل دردناک قرار دهید. روش دیگر اینکه، برگ کلم را به وسیله گذاشتن اتوی داغ بر روی آن، به صورت پماد درآورده و روی قسمت‌هایی از بدن که درد می‌کند بگذارید.
• ضماد گلپر با موم و روغن در درمان سیاتیک موثر است.
• موسیر، سیر و ترشی کهنه سیر جهت سیاتیک مفید است.
• اگر می خواهید درد عصب (سیاتیک) پاهایتان را بهبود بخشید، می توانید مخلوطی از آب مرزه خام و کمی عسل را روزی چند مرتبه در محل درد بمالید.
• والک اثر آرامبخش دارد و درد سیاتیک را تسکین می دهد.
• زیاده روی در مصرف ذرت، تولید اسید اوریک می‌کند و در نتیجه برای اشخاص مبتلا به سیاتیک مصرف زیاد آن مضر می‌باشد.
• پماد (مانتول) – الکلی که از اسانس نعناع گرفته می‌شود – در صورت مالش بر اعضای دردناک، اثر آرام کننده داشته و برای رفع دردهای عصبی سیاتیک به کار برده می‌شود. همچنین به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده خوب است. در این مواقع به جای پماد فوق می توانید برگ و شاخه نعناع را کوبیده و به صورت ضماد (مرهم) در محل درد قرار داده و این عمل را چند بار تکرار نمایید.
• ۲ تا ۱۰ قطره اسانس سوسنبر در تسکین درد سیاتیک مفید است. شایان ذکر است که در میزان مصرف سوسنبر باید بسیار دقت نمود، زیرا اگر آن را به مقدار کم مصرف نمایید خواص بی حس کننده، مسکن و ضد تشنج دارد و اگر به مقدار زیاد مصرف کنید، درمان کننده سیاتیک است.
• در استعمال خارجی از دم کرده سوسنبر برای تسکین دردهای عصبی و سیاتیک می توان استفاده کرد.
• از اثرات ضد درد فلفل قرمز در تهیه فرآورده‌های مختلف داروسازی از جمله مشمع‌های طبی استفاده می‌شود. این محصول برای دردهای موضعی بدن از جمله درد سیاتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. ماده موثر روی این لایه کم کم اثرات ضد درد خود را طی چند روز اعمال می‌کند.