ستون فقرات که در پشت بدن قرار دارد از ۳۳ مهره تشکیل شده است. هر یک از مهرهها توسط مفصل و رباطهایی به مهرههای بالا و پایین خود متصل هستند. در نگهداری این مهرهها، عضلات اطراف ستون فقرات در عقب و عضلات جدار شکم در جلو نقش مهمی دارند.
بین مهرهها نیز صفحهای به نام دیسک (که در حکم فنر یا واشر ضربههای وارد شده بر پشت و مهرهها را تحمل میکند) قرار دارد. اگر فشار وارده بر دیسک بیش از حد تحمل باشد، قسمت محیطی آن پاره شده و قسمت مرکز آن از شکاف ایجاد شده به خارج رانده میشود. در نتیجه دیسک خارج شده روی ریشههای اعصاب فشار میآورد و سبب تحریک، درد و یا فلج آنها میگردد.
کمر درد یکی از شایعترین دردهاست و بعد از سرماخوردگی دومین شکایت شایع مراجعان از درد نزد پزشک است. آمارهای مختلف نشان میدهد که بالغ بر ۸۰% از اشخاص، در طول زندگی خود، حداقل یک بار زیر فشار این عارضه به پزشک مراجعه کردهاند.
گاهی کمردرد یا درد در پشت میتواند ناشی از بیماریهای داخلی مثل زخم اثنیعشر، یا آبسههای کبد، گرفتاری مثانه، بارداری و بیماریهای عفونی مثل حصبه، تب مالت و یا حتی ناشی از فشارهای روحی و عصبی باشد (که تنها تشخیص پزشک و آزمایشهای لازم معلوم میکند)، معذالک همانطور که گفته شد تعداد بسیاری از شکایات درد در پشت به دلیل فشار بیش از حد به ستون فقرات، پارگی دیسک و آرتروز مهرههاست. تنبلی و ورزیده نبودن عضالت اطراف ستون فقرات، نشست اشتباه، خم شدن اشتباه به گونهای که انحنای بیش از حد مهرهها و انحراف ستون فقرات را سبب شود، برداشتن اشیاء سنگین و زایمانهای پی در پی از جمله عوامل زمینهساز در ایجاد دردکمر هستند.
در مقابل، قوی کردن و ورزیدگی عضلات اطراف ستون فقرات با ورزش مناسب، ایجاد عادت صحیح نشستن و راه رفتن و فشار نیاوردن به مهرهها میتواند شما را از این آسیب جدی و درد ناشی از آن بیمه کند.
محافظت از ستون فقرات یک امر حیاتی است. شما تصور کنید فردی از همه نظر سالم است ولی به علت ناراحتی ستون فقرات مرتب از درد رنج میبرد، و قادر به انجام کارهای عادی خود نیست. همیشه پیشگیری آسانتر از درمان است.
در کشورهایی مثل چین که مردمان آنجا به ورزش خود گرفتهاند و اصولاً ورزش کردن جزو فرهنگ عمومی آنها است، کمتر سالمندی دیده میشود که خمیده یا با عصا راه برود و یا از عارضههای مهرهای در رنج باشد.
ورزش یوگا در این مورد بسیار ارزنده است. در یوگا تمرینهای کششی و نرمشی بسیاری وجود دارد که در عین ایستایی بودن، عضلات را فوقالعاده تقویت میکند. همچنین در یوگا نشستهایی وجود دارد که انجام آنها، به تدریج عادت صحیح نشستن و انجام کار با حفظ وضعیت درست ستون فقرات را فراهم میآورد. آموزش گام به گام یوگا برای آنان که هیچ عارضه مهرهای ندارند، بلامانع است اما برای دیگر افراد توصیه میشود حتما قبل از شروع با پزشک ارتوپد خود مشورت کنند. برای این عده هر گونه انحنا در ستون فقرات ممکن است مضر باشد. اینان میتوانند زیر نظر یک مربی حاذق یوگا تمرینهایی را که سبب کنترل و یا از بین رفتن عارضه درد در پشت و مهرهها است را انجام دهند، در واقع یوگادرمانی با آموزش عمومی یوگا متفاوت است.