بدن انسان شبیه به یک موتور قدرتمند است و درست مثل یک ماشین باید دائما سوخت مناسب به آن برسد. بدن ما باید بطور مرتب با دریافت ویتامین های مناسب و سازگار احیا شود تا بتواند عملکرد صحیحی داشته باشد و درست کار کند. ویتامین ها که بعنوان کاتالیزورها و کوآنزیم ها در بدن عمل می کنند از سلول ها محافظت کرده و نقش های مهمی را در فعالیت های سوخت و سازی بدن ایفا می کنند اما هنوز دانش انسان درباره این ترکیبات ضروری و حیاتی بسیار اندک است. در این مقاله آمده؛ هر یک از ویتامین ها شامل ویتامین A ،C ،D ،E ،K و انواع ویتامین هایB نقش منحصربفرد و جداگانه ای در بدن ایفا می کنند. به استثنای ویتامین های B۱۲ وD۳، ویتامین های A ،B ،C و E از نوع ویتامین های موجود در رژیم غذایی هستند. بسیاری از افراد معتقدند؛ اگر روزی یک عدد قرص مولتی ویتامین بخورند مریض نمی شوند. یا با رسیدن به سن ۴۰سالگی باید بعنوان مکمل یک داروی مولتی ویتامین را به رژیم خود بیفزاید. در واقع اگر مولتی ویتامین ها حاوی آهن و مواد معدنی باشند ممکن است مشکلات گوارشی ایجاد کنند. همچنین برخی از ویتامین ها مثلA، D۳، E وK به دلیل اینکه محلول در چربی هستند مصرف دوز بالای آن ها می تواند تاثیر سمی روی بدن داشته باشند و موجب بروز تغییرات روانی و نورولوژیکی شوند.
به نوشته ایسنا به نقل از پایگاه اینترنتی نشنال ول بیینگ؛ از سوی دیگر، کمبود و فقدان این ویتامین ها نیز می تواند عوارض و پیامد های جبران ناپذیری برای بدن داشته باشند. نکته دیگر که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که افراد با شرایط بدنی متفاوت یا با بیماری های مختلف به رژیم های متفاوت و البته متناسب با بدن خودشان نیازمند هستند بنابراین بجای تجویز شخصی این ویتامین ها، همواره توصیه می شود که تعیین نوع ویتامین و دوز مورد نیاز آن را به پزشک و درمانگر متخصص واگذار کنید تا با شناخت کافی از نیاز بدن شما آن را تجویز کند. در ادامه این کارشناسان تغذیه و طب مکمل، به منظور پیش آگاهی ما، عملکرد چند نمونه از ویتامین های مهم در بدن را توضیح می دهند:
ویتامینA: این ویتامین برای سلامت چشم ها و رشد استخوان ها مورد نیاز است. این ویتامین همچنین به بهبود عفونت ها کمک می کند و با تقویت سیستم ایمنی بدن و تقویت تولید RNA این تأثیر را اعمال می کند. ویتامینA در روغن کبد ماهی، تخم مرغ، میوه ها و سبزیجات به رنگ زرد، هویج، سیب زمینی شیرین، گرمک، هلو و فلفل زرد و انبه به وفور یافت می شود.
ویتامینB۱: به تبدیل گلوکز به انرژی کمک می کند و در برنج قهوه ای، پوست گندم و خشکبار یافت می شود.
ویتامینB۲: به تبدیل چربی ها، پروتئین ها و قند به انرژی کمک می کند و در تشکیل گلبول های قرمز خون موثر است. منبع غنی این ویتامین فرآورده های شیری، عصاره مخمر، گوشت ارگانیک تخم مرغ و قارچ است.
ویتامینB۳: این ویتامین به تنفس سلول های بدن کمک کرده و موجب سلامت پوست و حفظ تعادل قند خون است. منابع اصلی این ویتامین غلات سبوس دار، بنشن ها، ماهی، مرغ، بوقلمون و قارچ هستند.
ویتامینB۵: به تولید هورمون ضدِ استرس کمک می کند و در تقویت سلامت پوست و مو و اعصاب موثر است. این ویتامین در تخم مرغ، مرغ، ماهی و سبزیجاتی مثل قارچ، آووکادو، عدس و دانه آفتاب گردان به وفور یافت می شود.
ویتامینB۹: این ویتامین یا همان اسیدفولیک برای زنان باردار بسیار ضروری است و به ساخته شدن DNA و پروتئین کمک می کند. منابع این ویتامین جگر مرغ، اسفناج، لوبیا قرمز، چغندر، نخود فرنگی، آووکادو و آب گوجه فرنگی هستند.
ویتامینB۶: بعنوان ویتامین ضدِ افسردگی شناخته شده و به خون سازی نیز کمک می کند و برای سوخت و ساز پروتئین و عملکرد سیستم عصبی حیاتی است. منابع اصلی آن شامل گوشت، ماهی آزاد، موز، کلم بروکلی، کلم و تمام سبزیجات با برگ سبز رنگ هستند.
ویتامینB۱۲: به سلامت سیستم اعصاب و رشد سالم و تولید گلبول های قرمز خون کمک می کند. ویتامینB۱۲ در روده ساخته می شود. این ویتامین تنها در منابع گوشتی یافت می شود و کسانی که فقط از سبزیجات استفاده می کنند اغلب با کمبود این ویتامین مواجه می شوند.
ویتامینC: به بهبود بافت ها و شکل گیری استخوان ها و دندان ها کمک می کند و هم چنین سرشار از آنتی اکسیدان است. سبزی و میوه های مثل لیمو، توت فرنگی، طالبی، انگور، نخود، بروکلی، فلفل و مرکبات دیگر سرشار از این ویتامین است.
ویتامینE: مصرف دوز مناسب این ویتامین از سمی شدن کبد جلوگیری می کند و یک آنتی اکسیدان مهم برای حفاظت از سلول ها است. سویا، بروکلی، سبزیجات سبز رنگ، دانه آفتاب گردان، خشکبار و بنشن از غنی ترین منابع این ویتامین هستند.
ویتامینK: در فرآیند لخته شدن خون مهم است که بیشتر در خانواده کلم ها، گوجه فرنگی، بنشن از غنی ترین منابع این ویتامین هستند.
ویتامینD۳: برای سوخت وساز و شکل گیری استخوان ها و دندان ها ضروری است و جذب کلسیم را ارتقا می دهد. این ویتامین ها بر اثر تابش نور آفتاب به پوست در بدن تولید می شود. در موارد کمبود نور آفتاب مصرف ماهی، ساردین، تن، تخم مرغ و یا مکمل های این ویتامین توصیه می شود.