برای سالم زیستن، باید خواب راحت، آرام و با آرامشی داشته باشیم.
به موارد زیر دقت کنید تا اهمیت خوابیدن برای شما روشن گردد:
ساعت ۹ تا ۱۱ شب:
زمانی است برای از بین بردن مواد سمی و غیرضروری که این عملیات توسط آنتی اکسیدانها انجام میشود. در این ساعت بهتر است بدن در حال آرامش باشد. در غیر این صورت اثر منفی روی سلامتی خود گذاشتهاید.
ساعت ۱۱ تا ۱ شب:
عملیات از بین بردن مواد سمی در کبد ادامه دارد و شما باید در خواب عمیق باشید.
ساعت ۱ تا ۳ نیمه شب:
عملیات سم زدایی در کیسه صفرا، در طی یک خواب عمیق به طور مناسب انجام میشود.
ساعت ۳ تا ۵ صبح:
عملیات از بین بردن مواد سمی در ریه اتفاق میافتد. بعضی مواقع دیده شده که افراد در این زمان، سرفه شدید یا عطسه میکنند.
ساعت ۵ تا ۷ صبح:
این عملیات در روده بزرگ صورت میگیرد، لذا میتوانید آن را دفع کنید.
ساعت ۷ تا ۹ صبح:
جذب مواد مغذی صورت میگیرد، پس بهتر است صبحانه بخورید. افرادی که بیمار میباشند، بهتر است صبحانه را در ساعت ۶ و ۳۰ دقیقه میل کنند.
کسانی که میخواهند تناسب اندام داشته باشند، بهترین ساعت صرف صبحانه برای آنها، ساعت ۷ و ۳۰ دقیقه میباشد و کسانی که اصلا صبحانه نمیخورند، بهتر است عادت خود را تغییر دهند و در ساعت ۹ تا ۱۰ صبح صبحانه بخورند.
دیر خوابیدن و دیر بلند شدن از خواب، باعث میشود مواد سمی از بدن دفع نشوند.
از نصفههای شب تا ساعت ۴ صبح، مغز استخوان عملیات خون سازی را انجام میدهد.
در ایام تعطیل: بسیاری افراد تا دیر وقت بیدار میمانند و بعد از اتمام تعطیلات، با خستگی به سر کار میروند چون اعمال بدنشان دچار سردرگمی شده است و نمیداند چه باید انجام دهد.
پس همیشه، زود بخوابید و خواب آرامی داشته باشید.
چرا مابه خواب میرویم و یا از خواب بیدار میشویم؟ پر رمزترین مکانیسم مغز شاید همین خواب و بیداری از خواب باشد. سلولهای قشر خارجی مغز به طور دائم تحت تاثیر تحریکات محیط خارجی و پاسخگوئی به آن قرار دارند. ساعات کار جوامع بشری و حتی حیوانات طوری طراحی شده است که در پایان منتهی بخواب و استراحت گردد. از این طریق مجدداً کسب شادابی نیروی فکری وجسمی حصول میشود. خواب مانع رسیدن تحریکات خارجی به سلولهای عمل کننده مغزی شده و البته در خواب عمیق نیز ارتباط بعضی نواحی مغز با محیط خارج کاملاً قطع نمیگردد و این یک فرایند آگاهانه و حیاتی است. بیدار شدن مادری که در خواب سنگین و عمیق است و از غرش رعدوبرق از خواب بیدار نمیشود ولی ناله و حرکت ضعیف کودکش او را فوراً از خواب بیدار میکند، موید همین مسئله است. در خواب قسمتهای حیاتی مغز به درجات مختلف فعال باقی میمانند. خواب انسان سالم شامل دو مرحله بینابینی، خواب با امواج آهسته و خواب با امواج سریع
)(REM: Rapid Eye Movement است. REM یعنی خوابی که با حرکاتسریع چشمان همراه است. قسمت اعظم خواب شبانه از نوع خواب با امواج آهسته است که خوابی عمیق و آرام بخش است. حدود ۲۵ درصد کل خواب ازنوع REMبوده و به طور دورهای هر نود دقیقه در طول خواب شبانه ایجاد می شود. REM اصولا" خواب خوبی نیست و معمولا" با دیدن رویا همراه است، در حالیکه خواب با امواج آهسته، استراحت بخش میباشد و با کاهش تنوس عضلانی، کاهش تنوس عروق محیطی، کاهش فشارخون، و… همراه است. خواب با امواج آهسته، خواب بدون رویا نامیده میشود. متعاقب کار فکری یا بدنی شدید خواب عمیق بهترین داروی تجدید قواست. تحریکات خارجی به صورت درد با شدتهای مختلف برای مغز تعریف شده و درنهایت باعث ترشح آندروفینها میشود. نقش تخدیری آندرفینهاست که باعث رفع خستگی و ایجاد نشاط میشود. در خواب پلکها بسته و مردمک چشمان تنگ شده تعداد تنفس و ضربان قلب کند شده و فشار خون پایین آمده، متابولیسم کاهش، دمای بدن و فعالیتسیستم ادراری تنظیم، و عضلات شل میگردد. انسان سالم خسته و فرسوده از کار در عرض چند ثانیه بخواب میرود. اگر مدت خوابرفتن طولانی گردد، شدت خستگی رو به تزاید گذاشته و مرحله خواب آلودگی پیش میآید. هر چقدر فاصله بین مرحله خوابآلودگی و خواب افزایش یابد. افکار بیسروته بر اساس اندیشههای فرد و خطاهای حسی مغزی ایجاد میشود که فقط باعث دیر ایجادشدن خواب عمیق شده، که با رفتن به خواب عمیق محو میشوند. در خستگیهای شدید که منتهی به مصرف انرژی فکری و جسمی زیادشده، فرد فوراً به خواب میرود. بیدار نگاهداشتن فرد خسته و فرسوده برای مدت طولانی حتی باعث مرگ نیز میشود. عصبانیتشدید، معده پر، مصرف قهوه، انتهاهای سرد باعث میگردد که انسان دیر به خواب رود و خواب راحت و عمیق نداشته باشد. اشخاصی که کمتر به خواب احتیاج دارند، یعنی مدت خواب آنها کم است عمیق میخوابند. ساعت خواب وسط روز برای کسانی که ساعات کار آنها طولانی است، مفید میباشد. بهترین و سالمترین نوع خواب، بخواب رفتن سریع و خواب عمیق است. پس از صرف شام نباید فوراً خوابید، فاصله ۳ ساعت بین صرف شام و خواب را بایستی مراعات نمود. شام ساده و سبک باشد و این مثل مصداق باشد. صبحانه را تنهابخور، ناهار را با دوستت بخور و شام را با دشمنات بخور. از آشامیدن نوشابههای محرک مانند چای زیاد و قهوه خودداری شود. ازمطالعه مطالب هیجان انگیز قبل از خواب خودداری شود. البته مطالعه کتب تاریخی و سبک و نشاط آور قبل از خواب مفید است و فرد را از فکر کردن به جریانات روز قبل دور نگاه میدارد.
برای ایجادخواب دو تئوری پیشنهاد شده است
تئوری پاسیو: سیتم فعالکننده تشکیلات مشبک و سایر قسمتهای مغز در جریان یک روز بیداری خسته میشوند و غیرفعال می گردند.
تئوری فعال: یک سیستم مهاری باعث خواب میشود. مراکزی در زیرناحیه پل مغزی با مهارکردن قسمتهای فعال مغر موجب خواب میشوند.
سروتونین ماده میانجی اصلی است که با تولید خواب ارتباط دارد.
خواب به طور فیزیولوژیک روی سیستم عصبی و ایمنی اثر میگذارد. فقدان خواب، کم خوابی، بدخوابی روی اعمال مغز اثر میگذارد. بیداری طولانی با اختلال پیش رونده اعمال روانی و رفتاری سیستم عصبی همراه است و یک کندی فکر و تمرکز، تحریکپذیری ایجاد میشود. متعاقب خواب کامل مغز به پدیدهRezeroing صفر مجدد رسیده و Base lineمیشود.
به طور کلی در یک خواب سالم فعالیت سیستم سمپاتیک کاهش و پاراسمپاتیک افزایش، فشارخون شریانی و ضربانات قلبی کاهش، فعالیت دستگاه گوارش و ادراری افزایش مییابند. عضلات اسکلتی شل شده و از متابولیسم کلی بدن ۳۰% کاسته میگردد.