برای سالم زیستن، باید خواب راحت، آرام و با آرامشی داشته باشیم.
به موارد زیر دقت کنید تا اهمیت خوابیدن برای شما روشن گردد:
ساعت ۹ تا ۱۱ شب:
زمانی است برای از بین بردن مواد سمی و غیرضروری که این عملیات توسط آنتی اکسیدانها انجام میشود. در این ساعت بهتر است بدن در حال آرامش باشد. در غیر این صورت اثر منفی روی سلامتی خود گذاشتهاید.
ساعت ۱۱ تا ۱ شب:
عملیات از بین بردن مواد سمی در کبد ادامه دارد و شما باید در خواب عمیق باشید.
ساعت ۱ تا ۳ نیمه شب:
عملیات سم زدایی در کیسه صفرا، در طی یک خواب عمیق به طور مناسب انجام میشود.
ساعت ۳ تا ۵ صبح:
عملیات از بین بردن مواد سمی در ریه اتفاق میافتد. بعضی مواقع دیده شده که افراد در این زمان، سرفه شدید یا عطسه میکنند.
ساعت ۵ تا ۷ صبح:
این عملیات در روده بزرگ صورت میگیرد، لذا میتوانید آن را دفع کنید.
ساعت ۷ تا ۹ صبح:
جذب مواد مغذی صورت میگیرد، پس بهتر است صبحانه بخورید. افرادی که بیمار میباشند، بهتر است صبحانه را در ساعت ۶ و ۳۰ دقیقه میل کنند.
کسانی که میخواهند تناسب اندام داشته باشند، بهترین ساعت صرف صبحانه برای آنها، ساعت ۷ و ۳۰ دقیقه میباشد و کسانی که اصلا صبحانه نمیخورند، بهتر است عادت خود را تغییر دهند و در ساعت ۹ تا ۱۰ صبح صبحانه بخورند.
دیر خوابیدن و دیر بلند شدن از خواب، باعث میشود مواد سمی از بدن دفع نشوند.
از نصفههای شب تا ساعت ۴ صبح، مغز استخوان عملیات خون سازی را انجام میدهد.
در ایام تعطیل: بسیاری افراد تا دیر وقت بیدار میمانند و بعد از اتمام تعطیلات، با خستگی به سر کار میروند چون اعمال بدنشان دچار سردرگمی شده است و نمیداند چه باید انجام دهد.
پس همیشه، زود بخوابید و خواب آرامی داشته باشید.
چرا مابه خواب ميرويم و يا از خواب بيدار ميشويم؟ پر رمزترين مکانيسم مغز شايد همين خواب و بيداري از خواب باشد. سلولهاي قشر خارجي مغز به طور دائم تحت تاثير تحريکات محيط خارجي و پاسخگوئي به آن قرار دارند. ساعات کار جوامع بشري و حتي حيوانات طوري طراحي شده است که در پايان منتهي بخواب و استراحت گردد. از اين طريق مجدداً کسب شادابي نيروي فکري وجسمي حصول ميشود. خواب مانع رسيدن تحريکات خارجي به سلولهای عمل کننده مغزي شده و البته در خواب عميق نيز ارتباط بعضي نواحي مغز با محيط خارج کاملاً قطع نميگردد و اين يک فرايند آگاهانه و حياتي است. بيدار شدن مادري که در خواب سنگين و عميق است و از غرش رعدوبرق از خواب بيدار نميشود ولي ناله و حرکت ضعيف کودکش او را فوراً از خواب بيدار ميکند، مويد همين مسئله است. در خواب قسمتهاي حياتي مغز به درجات مختلف فعال باقي ميمانند. خواب انسان سالم شامل دو مرحله بينابيني، خواب با امواج آهسته و خواب با امواج سريع
)(REM: Rapid Eye Movement است. REM يعني خوابي که با حرکاتسريع چشمان همراه است. قسمت اعظم خواب شبانه از نوع خواب با امواج آهسته است که خوابي عميق و آرام بخش است. حدود ۲۵ درصد کل خواب ازنوع REMبوده و به طور دورهاي هر نود دقيقه در طول خواب شبانه ايجاد مي شود. REM اصولا" خواب خوبي نيست و معمولا" با ديدن رويا همراه است، در حاليکه خواب با امواج آهسته، استراحت بخش ميباشد و با کاهش تنوس عضلاني، کاهش تنوس عروق محيطي، کاهش فشارخون، و… همراه است. خواب با امواج آهسته، خواب بدون رويا ناميده ميشود. متعاقب کار فکري يا بدني شديد خواب عميق بهترين داروي تجديد قواست. تحريکات خارجي به صورت درد با شدتهاي مختلف براي مغز تعريف شده و درنهايت باعث ترشح آندروفينها ميشود. نقش تخديري آندرفينهاست که باعث رفع خستگي و ايجاد نشاط ميشود. در خواب پلکها بسته و مردمک چشمان تنگ شده تعداد تنفس و ضربان قلب کند شده و فشار خون پايين آمده، متابوليسم کاهش، دماي بدن و فعاليتسيستم ادراري تنظيم، و عضلات شل ميگردد. انسان سالم خسته و فرسوده از کار در عرض چند ثانيه بخواب ميرود. اگر مدت خوابرفتن طولاني گردد، شدت خستگي رو به تزايد گذاشته و مرحله خواب آلودگي پيش ميآيد. هر چقدر فاصله بين مرحله خوابآلودگي و خواب افزايش يابد. افکار بيسروته بر اساس انديشههاي فرد و خطاهاي حسي مغزي ايجاد ميشود که فقط باعث دير ايجادشدن خواب عميق شده، که با رفتن به خواب عميق محو ميشوند. در خستگيهاي شديد که منتهي به مصرف انرژي فکري و جسمي زيادشده، فرد فوراً به خواب ميرود. بيدار نگاهداشتن فرد خسته و فرسوده براي مدت طولاني حتي باعث مرگ نيز ميشود. عصبانيتشديد، معده پر، مصرف قهوه، انتهاهاي سرد باعث ميگردد که انسان دير به خواب رود و خواب راحت و عميق نداشته باشد. اشخاصي که کمتر به خواب احتياج دارند، يعني مدت خواب آنها کم است عميق ميخوابند. ساعت خواب وسط روز براي کساني که ساعات کار آنها طولاني است، مفيد ميباشد. بهترين و سالمترين نوع خواب، بخواب رفتن سريع و خواب عميق است. پس از صرف شام نبايد فوراً خوابيد، فاصله ۳ ساعت بين صرف شام و خواب را بايستي مراعات نمود. شام ساده و سبک باشد و اين مثل مصداق باشد. صبحانه را تنهابخور، ناهار را با دوستت بخور و شام را با دشمنات بخور. از آشاميدن نوشابههاي محرک مانند چاي زياد و قهوه خودداري شود. ازمطالعه مطالب هيجان انگيز قبل از خواب خودداري شود. البته مطالعه کتب تاريخي و سبک و نشاط آور قبل از خواب مفيد است و فرد را از فکر کردن به جريانات روز قبل دور نگاه ميدارد.
براي ايجادخواب دو تئوري پيشنهاد شده است
تئوري پاسيو: سيتم فعالکننده تشکيلات مشبک و ساير قسمتهاي مغز در جريان يک روز بيداري خسته ميشوند و غيرفعال مي گردند.
تئوري فعال: يک سيستم مهاري باعث خواب ميشود. مراکزي در زيرناحيه پل مغزي با مهارکردن قسمتهاي فعال مغر موجب خواب ميشوند.
سروتونين ماده ميانجي اصلي است که با توليد خواب ارتباط دارد.
خواب به طور فيزيولوژيک روي سيستم عصبي و ايمني اثر ميگذارد. فقدان خواب، کم خوابي، بدخوابي روي اعمال مغز اثر ميگذارد. بيداري طولاني با اختلال پيش رونده اعمال رواني و رفتاري سيستم عصبي همراه است و يک کندي فکر و تمرکز، تحريکپذيري ايجاد ميشود. متعاقب خواب کامل مغز به پديدهRezeroing صفر مجدد رسيده و Base lineميشود.
به طور کلي در يک خواب سالم فعاليت سيستم سمپاتيک کاهش و پاراسمپاتيک افزايش، فشارخون شرياني و ضربانات قلبي کاهش، فعاليت دستگاه گوارش و ادراري افزايش مييابند. عضلات اسکلتي شل شده و از متابوليسم کلي بدن ۳۰% کاسته ميگردد.