یوگا دارما یوگا دارما
یوگا را در فرم‌های گوناگون می‌توان تجربه کرد ــ آساناها یا وضعیتهای یوگا، تمرکز یا مراقبه، تلقینات مثبت و پرانایاما یا تکنیکهای تنفسی. تمام فرم‌های یوگا اگر صادقانه و به‌طور مرتب انجام داده شود، امتیازات و منافع بیشماری برای انسان به همراه دارد. در این مقاله به‌طور اختصاصی پرانایاما یا تکنیکهای تنفسی، راحت‌ترین و ایمن‌ترین فرم تمرین‌های یوگایی، را یاد خواهیم گرفت که آیا انجام دادن پرانایاما می‌تواند اضطراب افراد را که ریشه در بسیاری از بیماری‌های روانی و بعضی از بیماری‌های جسمی دارد را بهبود بخشد. به‌علاوه، اضطراب و استرس می‌تواند همه افراد را تحت تاثیر قرار دهد ــ این افراد می‌توانند شامل دانش‌آموزان یا دانشجویانی باشند که برای امتحان خود را آماده می‌کنند، افراد بالغی که تلاش می‌کنند با مشکلات زندگی مواجه شوند یا بزرگسالانی که نگران آینده فرزندان خود هستند و بیشتر.
در اینجا چگونگی انجام دادن پرانایاما را که می‌تواند به برطرف کردن یا کاهش میزان اضطراب یا استرس افراد کمک کند را بررسی می‌کنیم. واژه سانسکریت پرانایاما به معنای کنترل کردن نفس است و نفس با استفاده از تکنیکها و تمرین‌های تنفسی، کنترل می‌شود. نخست، پرانایاما یا تکنیکهای تنفسی، بر خلاف دیگر تکنیکهای یوگا بدون در نظر گرفتن سن یا دیگر شرایط جسمانی برای همه افراد قابل اجراست.
تحقیق منتشر شده در سال ۲۰۰۵ در مجله طب تکمیلی و جایگزین توصیه می‌کند که تنفس یوگایی یکی از راه‌های منحصر به فرد در درمان اختلالات روانی و مربوط به استرس است. تمرکز این تحقیق به‌طور اخص بر تاثیر سودارشان کریا (sudarshan kriya) است که شامل سیکل تنفس یوگایی بوده و بر انواع اختلالات روانی مربوط به استرس تاثیر دارد. این تحقیق تاثیراتی که انجام دادن سودارشان کریا در کاهش اضطراب واسترس بر افراد دارد را آشکار می سازد. تحقیق دیگری در مجله بین‌المللی یوگا در سال ۲۰۱۳ منتشر شد که در باره منافع بیشمار سودارشان کریا سخن گفته است. دومین تحقیق، تحقیق اول را که تا آن موقع در بررسی تاثیرات سودارشان کریا یوگا در درمان مورد آزمایش قرار گرفته بود، تایید کرده است. در مقاله منتشر شده از تحقیق آورده شده است که شواهد و ادله محکمی دال بر توصیه انجام دادن سودارشان کریا یوگا، فرمی از پرانایاما، می‌تواند در درمان بیماری اضطراب و انواع اختلالات مربوط به استرس کمک کننده باشد.
همچنین، تحقیقاتی در سال ۲۰۱۰ در مجله روانشناسی علمی کاربردی هندوستان بر روی تاثیرات تکنیک آنولوما ـ ویلوما (تکنیک تناوبی تنفس در سوراخ‌های بینی) یک تکنیک دیگر پرانایاما روی ۳۰ مرد سالخورده هندی منتشر کرد. این تحقیق تاثیرات مثبت این تنفس را روی افراد شرکت کننده در این تحقیق اشکار کرده است. شرکت کنندگان این تکنیک تنفسی را به مدت هفت روز در یک کلاس یوگا تعلیم دیدند و بعد از آنها خواسته شد که این تکنیک را به مدت سه ماه به‌طور مرتب انجام دهند. میزان اضطراب آنها با استفاده از ابزار اندازه‌گیری اضطراب Sinha و پرسشنامه اندازه‌گیری افسردگی Beck قبل و بعد از شروع تمرین پرانایاما اندازه‌گیری شد. نتایح نشان می‌دهد که میزان اضطراب و افسردگی بعد از سه ماه تمرین پرانایاما کاهش یافته است.
در حالی که تحقیقات بسیاری منافع تمرین‌های پرانایاما یا تکنیکهای تنفسی را در جهت کنترل مشکلات مربوط به استرس آشکار می‌کند، بعضی از تحقیقات نیز نتوانسته‌اند در این باره به یک نتیجه محکم برسند.
بعضی از تحقیقیات نشان داده است که انجام دادن تکنیکهای پرانایاما برای افرادی که در اثر بیماری‌های جسمانی دچار اضطراب شده‌اند می‌تواند مفید باشد نه برای کسانی که به‌طور عمومی و برای مدت طولانی از اختلالات مربوط به داشتن اضطراب رنج می‌برند. در صورتی که تحقیقات ثابت کرده‌اند که تمرین‌های پرانایاما به‌طورکلی منافع بسیاری دارد ولی توصیه می‌شود که قبل از انجام دادن پرانایاما یا هر نوع تکنیک دیگر یوگا اگر از هر نوع مشکل جسمانی یا روانی در رنج هستید، بهتر است اول با پزشک خود مشورت نمایید. با اینکه انجام دادن تکنیکهای تنفسی ایمن بوده و سطح کیفیت زندگی را بالا می‌برند، توصیه ما این است که حتما اینگونه تمرین‌ها باید زیر نظر یک مربی کارآزموده و مجرب انجام گیرد.
مترجم: فروزنده شاملو – موسسه یوگا نوا
http://www.aurawellnesscenter.com/